Publikacje

Artykuły



Nowy obowiązek podatkowy od 1 lipca 2016 roku – jednolity plik kontrolny (JPK)

Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw wprowadza obowiązek udostępniania organom podatkowym przez przedsiębiorców, którzy prowadzą księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, rejestrów zakupu i sprzedaży VAT w ujednoliconej formie elektronicznej tzw. Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). Dane z ewidencji VAT będą przedkładane organom podatkowym miesięcznie bez uprzedniego wezwania. Celem nowelizacji jest usprawnienie procesu kontroli podatkowej i skarbowej, a co za tym idzie, skuteczniejszej walki z nadużyciami w zakresie tego podatku. Dodatkowo umożliwi podatnikom przekazywanie informacji organom podatkowym w formie elektronicznej pozwalającej na skrócenie czasu wykonywanych czynności, zmniejszenie ich uciążliwości, a w efekcie ograniczenie ich kosztów. W niebudzących wątpliwości przypadkach ta forma udostępniania informacji zapewne pozwoli odstąpić od kontroli. JPK obejmuje nie tylko rozliczenie podatku od towarów i usług, ale również weryfikację ksiąg rachunkowych i ewidencji podatkowych.

Należy zauważyć, że powyższa zmiana jest znacząca, w porównaniu z dotychczasowym obowiązkiem wynikającym z art. 193a Ordynacji podatkowej, dodanym ustawą nowelizującą z dnia 10 września 2015 roku, który zakładał przesyłanie struktur JPK jedynie na żądanie organu kontrolującego.

Co do zasady, generowanie danych w postaci JPK nie będzie wymagało zmian w zasadach prowadzenia ksiąg rachunkowych.

      I.        Od kiedy?

W pierwszej kolejności – od 1 lipca 2016 roku – obowiązek obejmie dużych przedsiębiorców, do których zaliczają się podmioty, które zatrudniają średniorocznie co najmniej 250 pracowników lub których roczny obrót netto przekroczył równowartość w złotych 50 milionów euro, a równocześnie suma aktywów bilansu jest wyższa niż równowartość w złotych 43 milionów euro, jeżeli w dwóch ostatnich latach obrotowych spełniony był choć jeden z tych warunków.

Od tego miesiąca organy podatkowe mają również prawo żądać od dużych podatników innych danych w przypadku ewentualnej kontroli (np. ksiąg rachunkowych czy wyciągów bankowych).

Nieco później, od 1 stycznia 2017 roku zobligowani będą do tego mali i średni przedsiębiorcy.

Najpóźniej, bo dopiero od 1 stycznia 2018 roku mikroprzedsiębiorcy.

Wyżej wskazani mogą jednak fakultatywnie przekazywać dane w formacie JPK w okresie przejściowym, a więc już począwszy od 1 lipca 2016 roku.

    II.        Metoda rozliczania

Składanie pliku JPK_VAT będzie obowiązkiem każdego przedsiębiorcy. Plik ten będzie trzeba składać ministrowi właściwemu do  spraw finansów publicznych za okresy miesięczne, do 25 dnia kolejnego miesiąca. To oznacza, że nowa forma raportowania danych organom podatkowym jest niezależna od tego, jaką formę składania deklaracji podatku VAT, miesięczną czy kwartalną, wybrali podatnicy. Podmioty rozliczające się z podatku VAT miesięcznie, wraz z deklaracją VAT-7 będą więc zobowiązane do składania JPK_VAT, a podmioty rozliczające się kwartalnie, nadal będą mogły składać deklaracje VAT-7 za okresy kwartalne, a dodatkowo będą musiały przesyłać JPK_VAT za okresy miesięczne.

Pozostałe pliki wchodzące w skład JPK, dotyczące: ksiąg rachunkowych (JPK_KR), wyciągów bankowych (JPK_WB), faktur (JPK_FA), dokumentów magazynowych (JPK_MAG), Książki Przychodów i Rozchodów, (JPK_KPiR), Ewidencji Ryczałtowej (JPK_EP) będą składane na żądanie, na wniosek organu kontrolującego.

Należy podkreślić, że organy podatkowe nie mogą żądać od przedsiębiorców raportowania ksiąg podatkowych w formacie JPK za okresy przeszłe, sprzed dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów.

   III.        Aspekt techniczny

Technologicznie JPK oparty jest o plik w formacie .xml (zgodnie ze standardem OECD SAFT 2.0). Podatnicy będą przesyłać plik na bramkę Ministerstwa Finansów, bądź w przypadku dużych rozmiarów danych, przekazywać go organom skarbowym na zewnętrznym nośniku danych (np. płyta CD, pendrive). Dnia 23 maja 2016 roku  Ministerstwo Finansów  opublikowało specyfikację interfejsów usług JPK, w którym określono wielkość danych – 60 MB, dzielenie plików,  sposób szyfrowania danych, sposób komunikacji oraz  miejsce przesyłania.

Wdrożenie struktur JPK, także w zakresie rejestru VAT powinno odbyć się w ramach podstawowych usług wsparcia technicznego dla przedsiębiorców. Konieczne będzie m.in. mapowanie systemu księgowego ze strukturą JPK dotyczącą rejestru VAT. Zaleca się więc przygotowanie przedsiębiorstwa do nadchodzących zmian od strony technicznej.

  IV.        Sankcje

Nieprzedłożenie rejestrów VAT w formie JPK do organów podatkowych lub wykazania w nich nieprawdziwych danych stanowi naruszenie wymogu składania informacji podatkowej. Naruszenie to podlega grzywnie na gruncie art. 80 ustawy Kodeks karny skarbowy, czyli odpowiednio do 180 stawek dziennych za niedostarczenie ewidencji lub 240 stawek dziennych za złożenie jej w sposób nieprawdziwy.

 

Marcin Wika – Radca Prawny

Kancelaria CSW Więckowska i Partnerzy Radcy Prawni