Projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej
Rada Ministrów przyjęła 06 lutego 2018 roku przygotowany przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii projekt ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, dalej zwana „Ustawą” oraz „Projektem”.
Link, pod którym można śledzić drogę legislacyjna Ustawy:
http://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12300657
Link, pod którym znajduje się aktualny Projekt z dnia 31 stycznia 2018 roku:
http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12300657/12447366/12447367/dokument328129.pdf
Link, pod którym znajduje się uzasadnienie Projektu:
http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12300657/12447366/12447367/dokument328130.pdf
Projekt zakłada następujące rozwiązania:
1. Wprowadzenie instytucji zarządu sukcesyjnego, która pozwoli na płynną kontynuację działalności po śmierci przedsiębiorcy.
Obecnie po śmierci właściciela firmy prowadzącego działalność na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) jego spadkobiercy co do zasady nie mogą płynnie kontynuować prowadzenia biznesu. Niejednokrotnie oznacza to koniec funkcjonowania takiej firmy. Dzieje się tak dlatego, że przejąć można tylko majątek zmarłego, bez możliwości korzystania z niezbędnych dla funkcjonowania działalności gospodarczej elementów, takich jak jego firma, NIP czy też decyzji administracyjnych, zwłaszcza zezwoleń oraz koncesji.
Projekt zakłada (art. 6 ust. 1 Projektu), że do ustanowienia zarządu sukcesyjnego wymagane jest:
1) powołanie zarządcy sukcesyjnego,
2) zgoda osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego na pełnienie tej funkcji,
3) dokonanie wpisu do CEIDG zarządy sukcesyjnego albo zastrzeżenia przez przedsiębiorcę, że z chwilą śmierci przedsiębiorcy wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.
Na zarządcę sukcesyjnego może być powołana osoba fizyczna, która ma pełną zdolność do czynności prawnych (art. 8 ust. 1 Projektu).
Powołanie zarządcy sukcesyjnego przez przedsiębiorcę oraz zgoda osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego na pełnienie tej funkcji wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności (art. 9 ust. 2 Projektu).
Jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony z chwilą śmierci przedsiębiorcy, po śmierci przedsiębiorcy zarządcę sukcesyjnego może powołać:
1) małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku lub,
2) osoba, która przyjęła zapis windykacyjny, którego przedmiotem jest przedsiębiorstwo albo udział w przedsiębiorstwie, a jeżeli nie ogłoszono testamentu, w którym został uczyniony taki zapis windykacyjny – osoba, która przyjęła spadek (art. 12 ust. 1. Projektu).
Po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowaniu aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydaniu europejskiego poświadczenia spadkowego, zarządcę sukcesyjnego może powołać wyłącznie właściciel przedsiębiorstwa w spadku (art. 12 ust. 2 Projektu).
Do powołania zarządcy sukcesyjnego w obu powyżej opisywanych przypadkach, tj. po śmierci przedsiębiorcy, wymagana jest zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż 85/100 (art. 12 ust. 3 Projektu).
Zarządcę sukcesyjnego powołać będą mogły także osoby, które dziedziczą przedsiębiorstwo lub małżonek, który jest jego współwłaścicielem – jeśli sam przedsiębiorca nie powołał zarządcy za życia. Zarząd sukcesyjny może trwać maksymalnie 2 lata od otwarcia spadku. W wyjątkowych przypadkach sąd może przedłużyć ten czas do 5 lat. Co do zasady, zarząd sukcesyjny wygaśnie z momentem podziału spadku. (art. 59 i nast. Projektu).
2. Nowe regulacje pozwolą utrzymać w mocy kluczowe dla działalności przedsiębiorstwa kontrakty cywilnoprawne oraz umowy o pracę (art. 66 Projektu). W ten sposób sytuacja zatrudnionych pracowników będzie stabilniejsza. Podobnie sprawa ma się ze zezwoleniami, licencjami, koncesjami czy pozwoleniami, które będą mogły być przeniesione na spadkobiercę (art. 35 i nast. Projektu). Ustawa ma wprowadzić ułatwienie dotyczące rozliczeń podatkowych. Będą one mogły być prowadzone z wykorzystaniem numeru NIP zmarłego przedsiębiorcy przez okres sprawowania zarządu sukcesyjnego (art. 73 Projektu).
3. Projekt wprowadza ponadto zwolnienie z podatku od spadków nabycia przedsiębiorstwa przez osoby, które będą je prowadziły, niezależnie od pokrewieństwa ze zmarłym przedsiębiorcą (art. 67 Projektu)
Autorzy:
Mariola Więckowska radca prawny – partner
Marcin Wika – radca prawny